زمان حال ساده در زبان ترکی استانبولی

زمان حال ساده در زبان ترکی، برای اشاره به اعمالی استفاده می‌شود که همواره انجام می‌شوند. این زمان، معادل زمان حال استمراری در زبان فارسی است. این زمان با پسوندی که به انتهای بن فعل متصل می‌شود، درست می‌شود. بن فعل در ترکی با حذف کردن پسوند mak/mek از انتهای مصدر حاصل می‌شود، مثلا بن ماضی مصدر (yazmak (yaz است و بن مصدر (yemek (ye است.

چهار حالت مثبت، منفی، سوالی مثبت و سوالی منفی، هر کدام پسوند خاص خود را دارند.

حال ساده مثبت

زمان حال ساده مثبت با پسوند r- ساخته می‌شود. طبق اصل تطابق آوایی، این پسوند سه حالت به خود می‌گیرد:

• حالت اول: بن فعل‌هایی که آخرین حرفشان حرف صدادار است. بن فعل‌هایی مانند başla، ye، oku (به ترتیب به معنای شروع کرد، خورد، خواند) در زمان حال ساده به انتهایشان پسوند  r- اضافه می‌شود. در حالت اول، ساختار فعل اینگونه خواهد بود: بن فعل + پسوند حال ساده + پسوند شخصی (شناسه). مثال:

Ben yerim (من می‌خورم)

در جدول زیر می‌توانید حالت‌های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:

ö/ü	o/u	e/i	a/ı	آخرین حرف صدادار بن فعل
-rüm	-rum	-rim	-rım	ben
-rsün	-rsun	-rsin	-rsın	sen
-r	-r	-r	-r	O
-rüz	-ruz	-riz	-rız	Biz
-rsünüz	-rsunuz	-rsiniz	-rsınız	Siz
-rler	-rlar	-rler	-rlar	onlar

• حالت دوم: بن فعل‌هایی که آخرین حرفشان بی‌صدا است و یک هجا دارند. طبق اصل تطابق آوایی، بر اساس آخرین حرف صدادار بن فعل پسوند ar/er به انتهای بن اضافه می‌شود و بعد از آن، شناسه شخصی می‌آید. نمونه‌هایی از این بن‌ها yaz، çiz، gül است. مثال:

Ben yazarım (من می‌نویسم)

در جدول زیر می‌توانید حالت‌های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:

e/i/ö/ü	a/ı/o/u	آخرین حرف صدادار بن فعل
-erim	-arım	Ben
-ersin	-arsın	Sen
-er	-ar	O
-eriz	-arız	Biz
-ersiniz	-arsınız	Siz
-erler	-arlar	Onlar

• حالت سوم: بن فعل‌هایی که حرف آخرشان بی‌صدا است و بیش از یک هجا دارند. بن فعل‌هایی مانند kullan و öğren و düşün با اضافه شدن پسوندهای ır/ir/ur/ür به زمان حال ساده تبدیل می‌شوند. مثال:

Ben kullanırım (من استفاده می‌کنم)

در جدول زیر می‌توانید حالت‌های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:

ö/ü	o/u	e/i	a/ı	آخرین حرف صدادار بن فعل
-ürüm	-urum	-irim	-ırım	ben
-ürsün	-ursun	-irsin	-ırsın	sen
-ür	-ur	-ir	-ır	O
-ürüz	-uruz	-iriz	-ırız	Biz
-ürsünüz	-ursunuz	-irsiniz	-ırsınız	Siz
-ürler	-urlar	-irler	-ırlar	onlar

حال ساده منفی

زمان حال ساده منفی با پسوند maz/mez- ساخته می‌شود. اول شخص مفرد و اول شخص جمع پسوند متفاوتی دارند. مثال:

Sen yemezsin (تو نمی‌خوری)

طبق اصل تطابق آوایی، این پسوند به دو حالت صرف می‎شود:

e/i/ö/ü	a/ı/o/u	آخرین حرف صدادار بن فعل
-mem	-mam	Ben
-mezsin	-mazsın	Sen
-mez	-maz	O
-meyiz	-mayız	Biz
-mezsiniz	-mazsınız	Siz
-mezler	-mazlar	Onlar

سوالی مثبت

یکی از راه‌های سوالی کردن زمان حال ساده این است که بعد از پسوند r- فاصله ایجاد کنید. سپس یکی از پسوندهای mı/mi/mu/mü را بر اساس حرف صدادار قبل از r را اضافه می‌کنیم. بعد از آن هم پسوند شخصی (شناسه) را به آن متصل می‌کنیم. برای ضمیر onlar پسوند به r متصل می‌ماند. مثال:

?Ben yer miyim (آیا من غذا می‌خورم؟)

در جدول زیر می‌توانید حالت‌های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:

ö/ü	o/u	e/i	a/ı	آخرین حرف صدادار بن فعل
müyüm	muyum	miyim	mıyım	ben
müsün	musun	misin	mısın	sen
mü	mu	mi	mı	O
müyüz	muyuz	miyiz	mıyız	Biz
müsünüz	musunuz	misiniz	mısınız	Siz
-ler mi	-lar mı	-ler mi	-lar mı	onlar

سوالی منفی

برای سوالی کردن منفی زمان حال ساده باید بر اساس آخرین حرف صدادار بن فعل پسوند maz/mez را به آن اضافه کنیم. بعد از آن فاصله ایجاد می‎کنیم و یکی از پسوندهای mı/mi را همراه با پسوند شخصی (شناسه) در انتهای فعل می‌آوریم. برای ضمیر onlar پسوند به بن فعل متصل می‌ماند. مثال:

?Sen yemez misin (آیا غذا نمی‌خوری؟)

در جدول زیر می‌توانید حالت‌های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:

e/i/ö/ü	a/ı/o/u	آخرین حرف صدادار بن فعل
-mez miyim	-maz mıyım	Ben
-mez misin	-maz mısın	Sen
-mez mi	-maz mı	O
-mez miyiz	-maz mıyız	Biz
-mez misiniz	-maz mısınız	Siz
-mezler mi	-mazlar mı	Onlar

 

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.