وجه شرطی در زبان ترکی استانبولی

جملات شرطی در زبان فارسی با “اگر” ساخته می‌شود اما در زبان ترکی استانبولی معمولا از کلمه eğer استفاده نمی‌کنند و به جای آن برای ساختن وجه شرطی از پسوندهای -se/-sa استفاده کرده و آن را به بن فعل متصل می‌کنند. برای بیان آرزو، فرضیه و شرط وجه شرطی به کار می‌رود.

حالت مثبت

در جدول زیر حالت شرطی فعل دانستن bilmek آمده است:

اگر بدانیم	bilsek	اگر بدانم	bilsem
اگر بدانید	bilseniz	اگر بدانی	bilsen
اگر بدانند	bilseler	اگر بداند	bilse

حالت منفی

برای منفی کردن حالت شرطی باید پسوندهای -mese/-masa را به بن فعل اضافه می‌کنیم. در جدول زیر فعل بودن olmak در حالت منفی شرطی منفی آمده است:

اگر نباشید	olmasak	اگر نباشم	olmasam
اگر نباشید	olmasanız	اگر نباشی	olmasan
اگر نباشند	olmasalar	اگر نباشد	olmasa

حالت سوال مثبت و منفی

برای حالت سوالی مثبت و منفی کافی است mi/mı را بعد از فعل مثبت و منفی اضافه کنید، مثلا:

?kalsam mı (اگر بمانم؟)

?gelmesek mi (اگر نیاییم؟)

 

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

فعل وجهی "توانستن"

در زبان ترکی استانبولی، وجه توانستن با پسوندهای abil/ebil درست می‌شود. با توجه به آخرین حرف صدادار بن فعل، یکی از پسوندها  را انتخاب می‌کنیم. این وجه در هر زمانی می‌تواند به کار رود اما معمولا در زمان حال ساده ساخته می‌شود.

حالت مثبت

برای ساختن وجه توانستن در حالت مثبت ابتدا بن فعل را می‌نویسیم. بعد با توجه به آخرین حرف صدادار بن فعل، یکی از پسوندهای توانستن را انتخاب می‌کنیم. اگر آخرین حرف صدادار بن a/ı/o/u بود abil– و اگر e/i/ö/ü بود ebil– را می‌نویسیم. اگر دو حرف صدادار کنار هم قرار گرفتند، یک y میانجی بینشان قرار می‌دهیم. بعد از آن هم پسوند زمان و شناسه را اضافه می‌کنیم.

مثال:

Sen yazabilirsin (تو می‌توانی بنویسی)

در جدول زیر می‌توانید مثال‌هایی برای هر شخص ببینید:

من می‌توانم بنویسم	Ben yazabilirim
تو می‌توانی بشنوی	Sen duyabilirsin
او می‌تواند بخواند	O okuyabilir
ما می‌توانیم شنا کنیم	Biz yüzebiliriz
شما می‌توانید نگاه کنید	Siz izleyebilirsiniz
آنها می‌توانند بیایند	Onlar gelebilirler

حالت منفی

برای ساختن حالت منفی وجه توانستن یکی از حروف a/e را قبل از پسوندهای منفی کننده ma/me قرار می‌دهیم و آن را به بن فعل می‌چسبانیم. انتخاب بین از این پسوندها به آخرین حرف صدادار بن فعل بستگی دارد. اگر آخرین حرف صدادار یکی از حروف a/ı/o/u بود ama– و اگر e/i/ö/ü بود eme– را می‌نویسیم. اگر بن فعل با حرف صدادار تمام می‌شد، برای جلوگیری از پشت سرهم آمدن دو حرف صدادار، یک y میانجی بین پسوند و بن قرار می‌دهیم. در آخر هم پسوند زمان و شناسه را به بن فعل اضافه می‌کنیم.

مثال:

Sen yazamazsin (تو نمی‌توانی بنویسی)

در جدول زیر می‌توانید مثال‌هایی برای هر شخص ببینید:

من نمی‌توانم بنویسم	Ben yazamam
تو نمی‌توانی بشنوی	Sen duyamazsın
او نمی‌تواند بخواند	O okuyamaz
ما نمی‌توانیم شنا کنیم	Biz yüzemeyiz
شما نمی‌توانید نگاه کنید	Siz izleyemezsiniz
آنها نمی‌توانند بیایند	Onlar gelemezler

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

افعال گذرا و ناگذر

افعال گذرا و ناگذر در زبان ترکی استانبولی

فعل گذرا فعلی است که علاوه بر فاعل به مفعول نیاز داشته باشد، مثلا خوردن؛ فعل ناگذر فعلی است که تنها به فاعل نیاز دارد، مانند آمدن. در زبان ترکی می‌توان با اضافه کردن میانوند t به افعال ناگذر آنها را تبدیل به افعال گذرا کنیم، به مثال‌ها توجه کنید:

Anlamak (فهمیدن)

Anlatmak (فهماندن)

başlamak (شروع شدن)

Başlatmak (شروع کردن)

بعضی از افعال هم با اضافه شدن یکی از پسوندهای dir/-dır/-dur/-dür/-tir/-tır/-tur/-tür به بن فعل از ناگذر به گذرا تبدیل می‌شوند، مثلا:

Açmak (باز کردن)

Açtırmak (باز شدن توسط کسی)

Kanmak(قول خوردن)

Kandırmak(گول زدن)

پسوندهای -ir/-ır/-ur/-ür/-er/-ar نیز بعضی از افعال را از ناگذر به گذرا تبدیل می‌کنند، مثلا:

Içmek (نوشیدن)

Içirmek (نوشاندن)

Düşmek (افتادن)

Düşürmek (انداختن)

برخی از افعال هم حالت گذرا و ناگذرشان با هم متفاوت است و استثنا محسوب می‌شوند، مثلا:

Gelmek (آمدن)

Getirmek (آوردن)

Gitmek (رفتن)

Götürmek (بردن)

برخی از افعال با اضافه شدن پسوندهای -it/-ıt/-ut/-üt به بن فعل از ناگذر به گذرا تبدیل می‌شود، مثلا:

Korkmak (ترسیدن)

Korkutmak (ترساندن)

 

نکته

بعضی از افعال وقتی از حالت ناگذر به گذرا تبدیل می‌شوند معنایشان کلا عوض می‌شود، مثلا:

Kaçmak (فرار کردن)

Kaçırmak (از دست دادن)

Almak (گرفتن، خریدن)

Aldırmak (اهمیت دادن)

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

صرف افعال (بخش 1)

به درس 11 از مجموعه آموزش زبان ترکی استانبولی برای نوآموزان خوش آمدید. در این درس می خواهیم در با نحوه صرف افعال در زبان ترکی آشنا شویم. اما پیش از آن کمی با ساختار عمومی و تعاریف مرتبط با صرف آشنا می شویم.

صرف فعل یعنی چه؟

از آنجا که در فارسی هم مانند ترکی، افعال صرف می شوند، درک این مفهوم اصلا برای فارسی زبانان سخت نیست. صرف فعل به معنای ایجاد تغییرات در فعل با توجه به فاعل جمله است. به مثال های زیر در فارسی توجه کنید:

من می خوابم.

تو می خوابی.

در دو مثال بالا، با توجه به تغییر کردن فاعل، فعل خوابیدن صرف شده است. این صرف در زبان فارسی از طریق اضافه شدن پسوندهایی مشخص به فعل صورت میگیرد. روند صرف فعل در ترکی هم به طور مشابهی از طریق اضافه شدن پسوندها انجام می گیرد اما تفاوت های کوچکی با فارسی دارد که در این درس و درس آینده با آنها آشنا می شویم.

نکته:

صرف افعال در هر زمان متفاوت خواهد بود. روندی که در این دو درس با آنها آشنا می شوید مربوط به صرف افعال در زمان حال ساده است. برای صرف افعال در زمانهای دیگر ممکن است ساختارها تا حدی تغییر کند.

صرف افعال در زبان ترکی

همانطور که گفته شد در زبان ترکی هم مشابه فارسی، صرف افعال از طریق اضافه شدن پسوندهایی به آنها صورت میگیرد. برای صرف یک فعل در زبان ترکی ابتدا باید نشانه مصدری را پیدا کرده و آن را حذف کنیم. (در فارسی نشانه مصدری “ن” است، مثلا مصدر “دیدن” بدون نشانه می شود “دید”.)

نشانه های مصدری در زبان ترکی mak/mek هستند. بعد از حذف نشانه های مصدری از افعال آنها به صورت بن درمی آیند و آماده صرف هستند. به مثال های زیر توجه کنید:

yazmak (نوشتن) – yaz

kullanmak (استفاده کردن) – kullan

yemek (خوردن) – ye

این کار ساده اولین بخش از صرف افعال است. توجه داشته باشید که شکل مصدری افعال، به نوعی شکل خنثی انها به حساب می آیند. مثلا اگر به دنبال فعلی در واژه نامه باشید، شکل مصدری آن را پیدا میکنید.

بخش دوم از صرف افعال در ترکی، کمی با فارسی متفاوت است. در اینجا باید به یک نکته در مورد فعل توجه کنید:

آیا بن فعل به حرف صدادار ختم می شود؟ (زبان ترکی 8 حرف صدادار دارد که در درس اول با آنها اشنا شدید)

در این درس تنها در مورد افعالی که به حرف صدادار ختم می شوند صحبت میکنیم و بقیه افعال را در درس بعدی بررسی میکنیم. اگر بن فعل ما به حرف صدادار ختم می شد باید به حرفی که آن ختم می شود و با استفاده از جدول زیر آن را صرف می کنیم:

آخرین حرف بن فعل	a/ı	e/i	o/u	ö/ü
Ben	-rım	-rim	-rum	-rüm
Sen	-rsın	-rsin	-rsun	-rsün
O	-r	-r	-r	-r
Biz	-rız	-riz	-ruz	-rüz
Siz	-rsınız	-rsiniz	-rsunuz	-rsünüz
Onlar	-rlar	-rler	-rlar	-rler

در درس 3 و در زمان یادگیری صرف فعل “بودن” با جدول مشابهی آشنا شدیم. در اینجا هم به طور مشابه باید با توجه به حرف آخر بن فعل از پسوند مناسب استفاده کنیم. برای مثال در پایین اقدام به صرف دو فعل می کنیم تا همه چیز را بهتر متوجه شویم.

صرف فعل yemek

برای صرف فعل yemek (به معنای خوردن) ابتدا نشانه مصدری آن را حذف می کنیم. در نتیجه بن فعل “ye” خواهد بود. حال به اخرین حرف بن فعل توجه می کنیم. اخرین حرف بن فعل، حرف “e” است. پس فعل yemek به صورت زیر صرف می شود:

yemek(ye) – خوردن
Ben yerim	من میخورم
Sen yersin	تو می خوری
O yer	او می خورد
Biz yeriz	ما میخوریم
Siz yersiniz	شما می خورید
Onlar yerler	آنها می خورند

همین روند را برای یک فعل دیگر هم انجام میدهیم تا این ساختار را بهتر یاد بگیریم.

صرف فعل başlamak

برای صرف فعل başlamak (به معنای شروع کردن) ابتدا نشانه مصدری آن را حذف میکنیم. در نتیجه بن فعل “başla” خواهد بود. حال به آخرین حرف بن فعل توجه می کنیم. آخرین حرف بن فعل، حرف “a” است. پس فعل başlamak به صورت زیر صرف می شود:

başlamak(başla) – شروع کردن
Ben başlarım	من شروع می کنم
Sen başlarsın	تو شروع می کنی
O başlar	او شروع می کند
Biz başlarız	ما شروع می کنیم
Siz başlarsınız	شما شروع می کنید
Onlar başlarlar	آنها شروع می کنند

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24مراجه کنید

منفی کردن جملات ساده در زبان ترکی

به درس پنجم از مجموعه آموزش زبان ترکی برای نوآموزان خوش آمدید. در این درس می خواهیم با نحوه منفی کردن جملات ساده ای که در درس قبل یاد گرفتیم آشنا شویم.

در ترکی جملات چطور منفی می شوند؟

ساختار منفی شدن جملات در ترکی احتمالا با تمام زبان هایی که قبلا با آنها آشنا شده بودید متفاوت است اما در عین حال بسیار ساده است. توجه داشته باشید که در این درس نمی خواهیم در مورد منفی کردن همه جملات صحبت کنیم، بلکه تنها جملات مسندی که در درس قبل یاد گرفتیم را منفی می کنیم.

برای منفی کردن جملات با “هستم” از واژه منفی ساز değil در زبان ترکی استفاده می شود. این واژه پس از اسم می آید و در صورت وجود آن به جای صرف کردن اسم ما değil را صرف می کنیم (پسوندها به جای اسم به değil اضافه می شوند)

این یعنی در جملات منفی به طور کلی اسم یا صفت صرف نمی شوند بلکه فقط واژه منفی ساز صرف می شود. جدول زیر نحوه صرف değil را برای ضمایر متفاوت نشان می دهد:

ضمیر شخصی	واژه منفی ساز
Ben	değilim
Sen	değilsin
O	değil
Biz	değiliz
Siz	değilsiniz
Onlar	değiller

پسوندهای صرف değil کاملا مشابه پسوندهای صرف اسامی است، پس یادگرفتن حالات محتلف صرف آن بسیار ساده است.

همانطور که در جدول بالا مشخص است değil با توجه حرف صدادار آخر هیچ تغییری نمی کند و برای هر ضمیر شخصی تنها یک شکل دارد.  به مثال های زیر توجه کنید:

ترکی	فارسی	ترکی	فارسی
en doktor değilim	من دکتر نیستم.	Ben güzel değilim	من زیبا نیستم.
Sen doktor değilsin	تو دکتر نیستی.	Sen güzel değilsin	تو زیبا نیستی.
O doktor değil	او دکتر نیست.	O güzel değil	او زیبا نیست.
Biz doktor değiliz	ما دکتر نیستیم.	Biz güzel değiliz	ما زیبا نیستیم.
Siz doktor değilsiniz	شما دکتر نیستید.	Siz güzel değilsiniz	شما زیبا نیستید.
Onlar doktor değiller	آنها دکتر نیستند.	Onlar güzel değiller	آنها زیبا نیستند.

همانطور که گفته شد، واژه منفی ساز değil با توجه به اسم تغییری نمی کند، پس برای هر دو مثال بالا به یک صورت صرف شده. همچنین توجه داشته باشید که اسم و صفت بالا دیگر صرف نشده اند و در تمام حالات به صورت پایه نوشته شده اند.

من هستم در زبان ترکی

به درس سوم از مجموعه آموزش زبان ترکی استانبولی برای نوآموزان خوش آمدید.در این درس میخواهیم کمی با نحوه گفتم عبارت “من هستم” در زبان ترکی آشنا شویم.

فعل بودن در زبان ترکی

همانطور که قبلا گفتیم استفاده از پسوندها در زبان ترکی نسبتا گسترده است. در زبان ترکی فعل “بودن” به شکلی که در فارسی استفاده می شود، کاربری ندارد. برای ساختن جملات با “بودن” در ترکی معمولا از پسوندها استفاده می شود.

البته این موضوع زیاد برای فارسی زبانان عجیب نیست، چون ما هم در زبان محاوره ای به جای استفاده از شکل صرف شده “بودن” از پسوند استفاده می کنیم. مثلا به جای “من دکتر هستم.” می گوییم “من دکترم.” در اینجا پسوند “م” همان کار فعل “بودن” را انجام می دهد.

برای ساختن جمله “من دکترم.” در زبان ترکی کافیست به واژه doktor (دکتر) پسوند um را اضافه کنیم. پس جمله “من دکترم” می شود:

Ben doktorum (من دکتر هستم./من دکترم.)

تفاوت در پسوندهای صرف

پسوند um که در مثال بالا به آن اشاره کردیم همیشه ثابت نیست. بسته به اینکه آخرین حرف صدادار کلمه چیست، این پسوندها میتوانند تا مقدار کمی تغییر کنند. تشخیص این موضوع شاید در ابتدا کمی سخت به نظر برسد، اما با کمی تمرین به علت هارمونی بین کلمات و پسوندها، به سادگی و به طور ناخودآگاه آنها را یاد خواهید گرفت. جدول زیر حالت های مختلف پسوندهای صرف را نشان میدهد، در ادامه در مورد آنها بیشتر توضیح میدهیم:

آخرین حرف صدادار	a/ı	e/i	o/u	ö/ü
Ben	-[y]ım	-[y]im	-[y]um	-[y]üm

حال سعی می کنیم با استفاده از جدول بالا، جملات ساده ای با کلمات و صفات متفاوت بسازیم. ابتدا به مثال قبلی نگاهی دیگر می اندازیم:

Ben doktorum (من دکترم.)

چون در واژه doktor آخرین حرف صدادار حرف o است، از پسوند um استفاده کردیم. حال مثال دیگر را با یک صفت بررسی میکنیم. صفت güzel به معنای “زیبا” را در نظر میگیریم. آخرین حرف صدادار این صفت حرف e است. پس “من زیبا هستم.” می شود:

Ben güzelim (من زیبا هستم.)

شاید متوجه حرف y در پرانتز رو به روی هر پسوند هم شده باشید. این حرف در صورتی به پسوند اضافه می شود که کلمه به حرف صدادار ختم شود؛ مثلا واژه baba (به معنای پدر یا بابا) را در نظر بگیرید، آخرین حرف صدادار این واژه حرف a است، پس “من بابا هستم” در ترکی می شود:

Ben babayım (من پدر هستم.)

y به این دلیل به واژه اضافه شده که ادا کردن دو حرف صدادار پشت سرهم را ساده تر کند. مثال بعدی ما هم از همین قاعده تبعیت می کند. صفت kötü به معنای بد را در نظر میگیریم. اخرین حرف صدادار این واژه ü است و البته اخرین حرف واژه هم صدادار است، پس “من بد هستم.” در ترکی می شود:

Ben kötüyüm (من بد هستم.)

در درس بعدی حالت های دیگر صرف بودن را برای بقیه ضمایر شخصی یاد میگیریم.

حالت‌های اسامی در زبان ترکی استانبولی

در این سری از آموزش زبان به موضوع حالت‌های اسامی در زبان ترکی استانبولی اشاره می کنیم در زبان ترکی استانبولی، یک اسم می‌تواند شش حالت کلی داشته باشد. در زبان فارسی این حالت‌ها معمولا با حروف اضافه نمایش داده می‌شوند (مثلا مفعول با حرف اضافه را مشخص می‌شود). از جمله زبان‌هایی که اسامی حالت‌های مختلف به خود می‌گیرند زبان ترکی، روسی، آلمانی، فنلاندی و … است. زبان ترکی تنها شش حالت دارد ولی برخی زبان‌ها مانند فنلاندی 15 حالت و مجارستانی 18 حالت دارند! این حالت‌ها با پسوند به وجود می‌آیند. در جدول زیر با حالت‌ها و پسوندهای زبان ترکی آشنا می‌شوید:

جمع	مفرد	نقش در جمله	حالت
Ler-	–	فاعل	اسمی
Leri-	-(y)i	مفعول مستقیم	مفعولی
Lerin-	-(n)in	مضاف الیه	ملکی
Lere-	-(y)e	مفعول غیرمستقیم	مفعولی
Lerde-	-de	قید مکان	مکانی
Lerden-	-den	متمم	مفعول به

حالت اسمی

اگر اسم در نقش فاعل جمله آمده باشد، آنگاه اسم در حالت اسمی ظاهر می‌شود، مثلا:

.Öğretmen onları gördü (معلم آنها را دید.)

.Kedi uyuyor (گربه خوابیده است)

در نقش خطابی نیز اسامی حالت اسمی به خود می‌گیرند (در برخی زبان‌ها مثل لهستانی، این حالت، پسوند خاص خود را دارد)، مثلا:

!Günaydın, anne (صبح بخیر، مامان!)

در زبان ترکی حرف تعریف معین و نامعین وجود ندارد. یکی از حالت‌هایی که می‌توان فهمید اسم معین است یا نامعین، نقش مفعول مستقیم است. اگر این واژه در جمله در حالت اسمی ظاهر شود، نامعین و اگر در حالت مفعولی مستقیم ظاهر شود معین است، به مثال‌ها توجه کنید:

.Kerem kitap aldı (کرم کتاب (نکره) خرید)

.Kerem kitabı aldı (کرم آن کتاب (معرفه) را خرید)

حالت مفعولی مستقیم

پسوند حالت مفعولی مستقیم i- است. اسامی در نقش مفعول مستقیم این پسوند را به خود می‌گیرند. از مهم‌ترین کاربردهای این حالت، معرفه کردن اسامی در زبان ترکی است. به چند مثال توجه کنید:

.Seni seviyorum (دوستت دارم)

.Kerem kitabı aldı (کرم کتابه را خرید)

نکته

زبان ترکی سه ضمیر اشاره دارد: Bu (این)، Şu (آن) و O (آن). اگر در جمله‌ای، یکی از این ضمایر مفعول بودند، باید در حالت مفعولی ظاهر شوند، یعنی:

Bunu aldım. (Bu + (n)u)

(آن را خریدم)

ضمایر اشاره در حالت‌ها مفعولی مستقیم و مفعولی غیر مستقیم

حالت مفعولی غیرمستقیم	حالت مفعولی مستقیم
Burada	Bunu
şurada	Şunu
orada	Onu

توجه

ضمیر اشاره Şu نه دور است و نه نزدیک. چیزی بین این دو ضمیر اشاره است.

حالت اضافی (مضاف و مضاف الیه)

حالت اضافی عمدتا رابطه بین مالک و شی متعلق به او را نشان می‌دهد مثلا Onun kitabı یعنی کتاب او. (n)In و (n)in پسوندهای این حالت هستند. اگر حرف آخر واژه صدادار باشد، چون دو حرف صدادار نمی‌توانند پشت سر هم بیایند، حرف n میانجی بینشان قرار می‌گیرد، مثلا Leyla’nın kitabı یعنی کتاب لیلا.

حالت مفعولی غیرمستقیم

برخی افعال علاوه بر مفعول مستقیم، به مفعول غیرمستقیم نیاز دارند، مانند فعل دادن (چیزی را به کسی دادن). به جمله زیر نگاه کنید:

.Mehmet’e oyuncak ver (عروسک را به محمد بده)

در مثال بالا عروسک مفعول مستقیم و محمد مفعول غیرمستقیم است.

علامت ’ فقط به خاطر این به کار رفته است که Mehmet اسم خاص است.

پسوند حالت مفعولی غیرمستقیم، نقش حرف اضافه «به» را نیز ایفا می‌کند، مثلا Eve می‌شود «به خانه».

.Eve gidiyorum (به خانه می‌روم.)

حالت مکانی

این حالت معادل حرف اضافه «در» در زبان فارسی است. پسوند de/da نشاندهنده این حالت است، مثلا:

.Evde ders çalışıyorum (در خانه درس می‌خوانم.)

.4’te kafede olurum (در ساعت 4 در کافه خواهم بود.)

حالت مفعول به

حال مفعول به در فارسی با حرف اضافه «از» ساخته می‌شود. این حالت مفهوم جهت‌گیری را دارد و نشان می‌دهد فعل به چه جهتی اشاره دارد. این حالت در پاسخ به پرسش‌های نظیر «از کجا»، «از چی» و «از کی» به کار می‌رود، مثلا:

.Marketten geliyor (از مغازه می‌آید.)

مقدمه ای بر زبان ترکی استانبولی

در طول آموزش ممکن است به زبان “ترکی استانبولی” به طور کوتاه به عنوان “زبان ترکی” اشاره کنیم (زمانی که به زبان ترکی اشاره می کنند معمولا منظور همان زبان ترکی استانبولی است). از آنجا که زبان ترکی شامل دسته بزرگی از زبان های آسیای مرکزی تا خاورمیانه میشود، توجه داشته باشید که این عنوان تنها برای اشاره کوتاه استفاده شده و همه این زبان ها دارای خصوصیات یکسانی نیستند.

باید بدانید که زبان ترکی استانبولی ریشه بسیار متفاوت نسبت به فارسی و زبان های اروپایی دارد. این زبان در دسته زبان های اورال-آلتایی قرار می گیرد (بر خلاف فارسی که در دسته هندی-اروپایی است) و با زبان های مغولی، فنلاندی و مجارستانی هم ریشه است. گرچه این تفاوت ریشه ای تفاوت هایی در برخی ساختارهای آشنای گرامری ایجاد می کند، اما با این حال یادگیری زبان ترکی برای فارسی زبانان با توجه به واژگان آشنای زیاد و فرهنگ های نزدیک خیلی سخت نیست. در صورتی که زبان آذری زبان مادری شما باشد، یادگیری ترکی بسیار ساده خواهد بود.

برخی از خصوصیات گرامری اصلی ترکی عبارتند از:

• جایگاه فعل جمله: مانند فارسی در زبان ترکی هم معمولا فعل جمله در آخر جمله قرار میگیرد. (برخلاف بیشتر زبان های اروپایی که فعل پس از فاعل می آید)
• جنسیت اسامی: اسامی و حتی ضمایر در ترکی مانند فارسی جنسیت ندارند. پس یادگیری واژه های جدید برای شما به مراتب راحت تر است.
• هماهنگی واکه ای (هماهنگی در حروف صدادار): زبان ترکی دارای مشخصه ای به نام هماهنگی واکه ای یا Vowel harmony است. این به ان معناست که در یک واژه یا باید همه حروف صدادار آن واژه کوتاه باشند یا کشیده. مثلا در زبان ترکی صالِح تبدیل می شود به صالیح (چون صدای اول “آ” کشیده بوده صدای بعدی هم کشیده می شود.) این موضوع آهنگ واژگان در این زبان را کمی خاص و هماهنگ می کند. (البته این ویژگی استثناهایی هم دارد)
• استفاده از پسوندها: زبان ترکی و به طور کلی بیشتر زبان های ریشه اورال-آلتایی به طور بسیار گسترده ای از پسوندها استفاده می کنند. در ترکی پسوندهای متعددی می توانند به یک واژه اضافه شوند و در نتیجه یک واژه دارای یک معنای بزرگ باشد. برای مثال واژه Kalbimdesin معنای “تو در قلب من هستی.” را دارد. در طول یادگیری این زبان با ساختار پسوندها بیشتر آشنا می شوید.
• وجود حالت ها: زبان ترکی یک زبان حالت محور است. این یعنی نقش یک واژه در جمله ممکن است بر روی شکل آن تاثیر بگذارد. مثلا اینکه یک اسم به عنوان فاعل یا مفعول در جمله استفاده می شود روی شکل آن تاثیر می گذارد (معمولا از طریق تغییر پسوندها). در رابطه با حالت ها در بخش های گرامری بیشتر توضیح خواهیم داد.

نکته مهم

با وجود اینکه زبان ترکی استانبولی بسیار به ترکی آذری نزدیک است اما این دو زبان تفاوت هایی به ویژه در بین استفاده از واژه ها دارند. در صورتی که می خواهید ترکی آذری را یاد بگیرید ممکن است این خودآموز کمک زیادی به شما از نظر واژگان نکند. در صورتی که با یک ترک آذری با ترکی استانبولی صحبت کنید ممکن است بسیاری از بخش های حرف شما را متوجه شود اما طبیعتا تفاوت واژگانی که استفاده می کنید کاملا مشخص خواهد بود و حتی ممکن است برخی از واژگانی که استفاده می کنید متوجه نشود. البته در صورتی که زبان ترکی زبان مادری شماست یادگیری زبان ترکی استانبولی برای شما بسیار ساده و در سطح یادگیری تعدادی واژه و ساختار گرامری جدید خواهد بود، با کمی تمرین به سرعت می توانید به این زبان مسلط شوید.

تاریخ مشترک

با توجه به تاریخ مشترک دو زبان فارسی و ترکی و تاثیر زیاد این دو زبان روی هم، تعداد واژه های نزدیک یا حتی مشترک بین دو زبان بسیار زیاد هستند. در بین واژگانی که به نحوی با مذهب مرتبط هستند می توان گفت که تقریبا تمام واژه هایی که در زبان ترکی استفاده می شوند برای یک فارسی زبان قابل فهم هستند (گرچه ممکن است در فارسی از یک معادل دیگر استفاده شود). این نزدیکی کمک زیادی به یادگیری سریعتر واژه ها و نکات فرهنگی این کشور می کند.